Annika (23) is derdejaars geneeskundestudent

“Artsen zijn mensen, en mensen hebben onbewuste vooroordelen. Ik realiseer me nu hoe belangrijk het is je eigen aannames te onderzoeken.”

Klasgenoten uit de hele wereld

Ik ben opgegroeid in het Rotterdamse Crooswijk, een hele diverse buurt. Mijn klasgenoten kwamen uit Marokko, Turkije, Ethiopië, eigenlijk uit alle windstreken. Ik zag mezelf later dokter zijn van al deze mensen. Maar tijdens mijn opleiding kom ik ze weinig tegen. 

De witte man centraal

De geneeskunde is van oudsher gebaseerd op onderzoek naar de witte man. Hierdoor is er onvoldoende aandacht voor de verschillende patiëntengroepen in Nederland. Dat merk ik ook in de lesstof. Als we leren over eczeem zien we een foto van uitslag op een witte huid, niet op een bruine of zwarte. En als we oefenen met simulatiepatiënten, zijn ze altijd wit. Ik heb nog nooit een simulatiegesprek gehad met iemand die minder goed of geen Nederlands spreekt. Terwijl ik heel benieuwd ben hoe zo iemand de zorg ervaart.

Bijzondere populatie

Laatst luisterde ik naar een online congres over cardiologie. De cardioloog benoemde dat binnen haar vakgebied vrouwen nog altijd onder de noemer ‘bijzondere populatie’ vallen. Terwijl de helft van de bevolking vrouw is. En in een samenvatting van de lesstof voor psychiatrie las ik dat travestie een stoornis is. Ik denk dat het binnen de geneeskundeopleiding belangrijk is om te onderzoeken welke ideeën misschien achterhaald zijn.

Inclusieve zorg in het onderwijs

Toen ik mijn wens voor meer inclusieve lesstof aankaartte kreeg ik van de universiteit een positieve reactie. Er moest inderdaad iets gaan veranderen, en ik kreeg carte blanche om inclusieve zorg een plek te geven. Dat heb ik op verschillende manieren geprobeerd. Er zit nu een opdracht in de lesstof die studenten laat reflecteren op de wijk waar ze zelf vandaan komen en hoe hun eigen leefwereld misschien verschilt van de leefwereld van patiënten in hun spreekkamer. Ook organiseerde ik een masterclass over inclusieve zorg. 

Onderzoek je eigen aannames

Artsen zijn mensen, en mensen hebben aannames en onbewuste vooroordelen. Die kunnen ook verkeerd zijn. Zo vroeg ik laatst aan een vrouw of ze een vriend had. Ze bleek een vriendin te hebben. Het deed mij weer realiseren hoe belangrijk het is je eigen aannames te onderzoeken. Het is een constant proces van afstemmen op je patiënten.

Persoonsgerichte zorg

Binnen de geneeskunde is er steeds meer oog voor hoe artsen beter kunnen inspelen op de verschillen tussen patiënten en hoe ze persoonsgerichte zorg kunnen leveren. Het is mijn wens dat deze inclusieve aanpak ook binnen het onderwijs meer vorm krijgt.